Sekwencyjna zmiana biegów a zmiana biegów w układzie H: jaka jest różnica?

Temat technik zmiany biegów ma kluczowe znaczenie zarówno w prawdziwych sportach motorowych, jak i w symulatorach wyścigów. Dwa najczęściej omawiane systemy to zmiana biegów w układzie H i zmiana biegów sekwencyjna. Te dwa podejścia różnią się zasadniczo sposobem działania, obszarem zastosowania i wrażeniami, jakie zapewniają.

Podczas gdy zmiana biegów w układzie H znana jest ze swojej autentyczności i stanowi wyzwanie (szczególnie dla osób, które dorastały w miejscach, gdzie samochody z manualną skrzynią biegów nie są powszechne), sekwencyjna zmiana biegów charakteryzuje się szybkością i wydajnością. Szczególnie w wyścigach symulacyjnych, gdzie realizm spotyka się z rywalizacją, wybór systemu zmiany biegów odgrywa istotną rolę. W niniejszym artykule szczegółowo omówiono dwie metody zmiany biegów, aby zrozumieć ich szczególne cechy i obszary zastosowania.

Przełożenie w układzie H to tradycyjna metoda ręcznej zmiany biegów. Jest ona zaprojektowana tak, aby biegi były rozmieszczone w układzie litery „H”. Na przykład:

1 3 5

|--|--|

2 4 R

• Dźwignia zmiany biegów porusza się w poziomie i w pionie, przechodząc przez różne pozycje biegów.
• Kierowca musi włączyć sprzęgło, aby zmienić bieg.
• Każdy bieg ma określoną pozycję, a zmiana biegów wymaga precyzyjnych ruchów, zwłaszcza przy dużych prędkościach.

Dźwignie zmiany biegów typu H były w przeszłości szeroko stosowane w wielu kategoriach sportów motorowych i nadal są wykorzystywane w niektórych seriach wyścigowych lub wyścigach samochodów klasycznych.

• Historyczny sport motorowy: Wiele samochodów wyścigowych z lat 60. do 90. miało skrzynie biegów z układem H. W wyścigach samochodów zabytkowych lub klasycznych bardzo cenione jest autentyczne wrażenia z jazdy.
• Amatorskie sporty motorowe: Wyścigi klubowe lub amatorskie sporty motorowe często obejmują zmodyfikowane samochody drogowe wyposażone w skrzynie biegów z układem H.

W przypadku zmiany biegów sekwencyjnej biegi są zmieniane kolejno w górę lub w dół, bez możliwości pomijania biegów.

• Mechanizm: Kierowca pociąga dźwignię zmiany biegów (lub naciska łopatki zmiany biegów), aby zmienić bieg na wyższy, i popycha ją do przodu, aby zmienić bieg na niższy.
• Nie jest potrzebne sprzęgło: Nowoczesne sekwencyjne skrzynie biegów (np. przekładnie typu dog-box) często nie wymagają włączania sprzęgła podczas zmiany biegów.
• Prędkość: Zmiana biegów następuje w ciągu milisekund.

Skrzynie biegów sekwencyjne są obecnie standardem w profesjonalnych sportach motorowych i są stosowane w prawie wszystkich pojazdach o wysokich osiągach.

• Formuła 1: Od lat 90. XX wieku standardem są sekwencyjne łopatki zmiany biegów, które zapewniają ultraszybką zmianę biegów i wysoką niezawodność.
• Wyścigi samochodów turystycznych: Seria takich jak DTM lub BTCC wykorzystuje sekwencyjne skrzynie biegów, aby zapewnić kierowcom przewagę konkurencyjną dzięki szybszej zmianie biegów.
• Wyścigi rajdowe: Trudne warunki wymagają solidnych, szybkich skrzyń biegów. Systemy sekwencyjne zapewniają płynne przekazywanie mocy podczas zmiany biegów.
• Wyścigi motocyklowe: Standard dla prawie wszystkich motocykli wyścigowych.

• Klasyczne pojazdy: Seria wyścigów zabytkowych lub historycznych, w których pierwotnie stosowano skrzynie biegów z układem H (np. Ford GT40, Porsche 917 lub samochody rajdowe grupy B).
• Pojazdy uliczne: Wiele symulatorów, takich jak Assetto Corsa lub Gran Turismo oferują realistyczne samochody drogowe, często wyposażone w skrzynie biegów z przełączaniem w układzie H.
• Szczególne serie wyścigowe: serie takie jak samochody turystyczne z lat 80. i 90. lub klasy amatorskie, w których układ H jest autentyczny.

• Nowoczesne samochody wyścigowe: Pojazdy takie jak bolidy Formuły 1, samochody GT3 lub samochody rajdowe WRC wykorzystują sekwencyjne skrzynie biegów.
• Sim Racing Series: Symulacje wyścigowe, takie jak iRacing, ACC czy Dirt Rally, preferują sekwencyjną zmianę biegów w nowoczesnych pojazdach.
• Optymalizacja wydajności: Sekwencyjna zmiana biegów jest lepsza w sytuacjach wymagających szybkości i precyzji.

Oba systemy mają swoje zalety, które można docenić w zależności od typu pojazdu, serii wyścigowej i osobistych preferencji. Ta różnorodność daje kierowcom swobodę idealnego dopasowania techniki zmiany biegów do ich ulubionych warunków wyścigowych. Ostatecznie obie techniki zmiany biegów uzupełniają się nawzajem i każda z nich na swój sposób pomaga podtrzymać fascynację sportami motorowymi.